De steenuil is onze kleinste uil met een lichaamsgrootte van 22 centimeter. Ze lijken door hun bouw, grote kop en een dicht verenpak vaak groter dan ze in werkelijkheid zijn. Ze zijn echter niet groter dan een zanglijster, maar wel veel breder.

Steenuilen hebben een spanwijdte van 54 tot 58 centimeter. Hun verenpak is grijsbruin met lichte vlekken. De buik is doorgaans lichter dan hun mantel. Ze hebben prachtige gele ogen die altijd streng kijken. De poten zijn bevederd. De steenuil heeft een kenmerkende vlucht. Ze vliegen over korte afstanden van boom tot boom, meestal zeer laag over de grond. De vlucht is licht golvend en lijkt enigszins op die van een specht. De steenuil mag overdag graag in het zonnetje zitten.

De steenuil is ons zorgenkindje en verdient en krijgt dus ook onze meeste aandacht. Hij staat op de Nederlandse Rode Lijst van bedreigde en kwetsbare vogelsoorten. De afname van het aantal broedparen vanaf de jaren zeventig bedraagt ongeveer 50%. Nationaal is het aantal gedaald van 12.000 tot ongeveer 7.000 broedpaar. Veel nestgelegenheid ging verloren door het wegvallen van hoogstamboomgaarden. Juist deze boomgaarden met daarin begrazing door schapen en dus korte vegetatie zijn voor de steenuil ideale plaatsen. Het verdwijnen van rommeltuinen, oude schuurtjes en overhoekjes met wat ruigte bij veel boerderijen is ook nadelig voor de steenuil. Daar is meestal voedsel te vinden, zoals muizen, kevers en regenwormen.

Het drukke verkeer is een belangrijke oorzaak van sterfte. Verder gebeurt het nog wel eens dat steenuilen raamslachtoffer worden of door onervarenheid verdrinken in regentonnen en waterbakken met gladde randen. Door al deze factoren is de sterfte onder jonge vogels ongeveer 70 procent!!

Er broeden momenteel ongeveer 15 paar steenuilen in de Krimpenerwaard. De meeste van deze vogels zijn te vinden in het zuidelijk en oostelijke deel van de Krimpenerwaard, nabij Haastrecht, Vlist, Bergambacht, Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek. Typerend op plaatsen waar nog resten te vinden zijn van oude hoogstamboomgaarden. Meer dan de helft van het aantal broedende steenuilen maakt inmiddels gebruik van kunstmatige nestgelegenheid. De nestkasten worden echter ook nog wel eens gebruikt door andere vogels zoals spreeuwen en kauwen.

Met geluid worden mogelijke territoria vastgesteld en waar kansen liggen worden nestkasten geplaatst. In samenwerking met het Zuid-Hollands Landschap en bewoners kijken we naar mogelijkheden om dit mooie kleine uiltje te helpen. Kleine landschapselementen zijn inmiddels aangelegd in de nabijheid van drukkere tiendwegen. Ze moeten zorgen voor een uitwijkplaats waar voedsel en rust gevonden kan worden.