Nieuwsbrief winter vogeltellingen september 2021

Hierbij namens Hans Kouwenberg de nieuwsbrief over de telling van september 2021 en natuurlijk de herinnering om in het weekend van 16 of 17 oktober weer lekker de polder in te gaan. Gisteren was het echt herfstig maar vandaag een lekker nazomerzonnetje. Voorspellingen of garanties voor het komemde telweekend geef hij niet. Wel zullen een hoop van onze wintergasten zijn gearriveerd.
Hij wenst een ieder een goede telling en hij ziet de resultaten weer met belangstelling tegemoet.

Verder lezen zie bijgaande nieuwsbrief

Tekst Hans Kouwenberg Foto NVWK

Met drones op zoek naar de ideale plek voor weidevogels

Het voorjaar is dé tijd om weidevogels te zien. Grutto’s, tureluurs en kieviten buitelen op veel plekken weer door de lucht boven de Hollandse polders. Wil je hen als boer of grondeigenaar echt blij maken, dan zorg je dat er voldoende ‘plas-dras’ te vinden is. Maar hoe gebruiken de vogels die plas-dras-gebieden eigenlijk? En waar moeten de plekken aan voldoen?

Het Agrarisch Collectief Krimpenerwaard, de Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard en 4D Precisie Natuurbeheer zoeken dat uit. Ze doen dat samen met vrijwilligers, en met behulp van drones en slimme software. 

Zie hier het verdere bericht van de Provincie Zuid-Holland.

Foto header: twee grutto’s in plas-dras door Marielle Oudenes

Lucht voor grutto’s in Portugal

Een positief bericht voor grutto’s die tijdens de doortrek van Afrika naar Nederland in Portugal pleisteren. De discutabele plannen voor de aanleg van de nieuwe luchthaven Montijo in de monding van de Taag, zijn op een lager pitje komen te staan. De Portugese luchtvaartautoriteit ANAC heeft de bouwaanvraag eerder deze week afgewezen, na bezwaren van Moita en Seixal. Deze twee gemeenten in de regio vrezen voor de gevolgen voor natuur en milieu.

De uitspraak is gunstig voor de talloze (trek)vogels, waaronder grutto’s, die in de regio leven. De immense burgerluchthaven, die op de plek zou moeten komen van een kleine militaire vliegbasis, zou voor enorme verstoring zorgen. Zowel van het natuurgebied als van de beschermde trekvogels die er leven. Ook de vliegveiligheid is in het geding door het grote risico op aanvaringen met vogels. Dat staat nog los van vervuiling en het lawaai dat de forse toename aan luchtverkeer met zich meebrengt.

Lees hier het volledige bericht van Vogelbescherming Nederland

17e nationale tuinvogeltelling: jullie doen toch allemaal mee?

Dit weekend (vr, za, zo) is de nationale tuinvogeltelling. Voor het 17e jaar al weer. Er doen steeds meer mensen mee. In 2020 waren er 90.000 deelnemers, 13.000 meer dan het jaar ervoor. Meedoen is heel makkelijk. Fouten maken is niet erg, door het grote aantal deelnemers ontstaat toch een goed beeld.

Wil je meedoen, ga dan naar de site van Vogelbescherming. Daar staat alles duidelijk uitgelegd en vindt je een formulier om je telresultaten in te vullen. Er staan ook beschrijvingen van de soorten, je kunt je er ook opgeven voor de gratis, online cursus tuinvogelherkenning.

Het tellen gaat als volgt: kies een plek die je leuk vindt, schrijf van elke soort het aantal vogels dat je ziet op een papiertje. Alleen het maximum aantal telt. Dus als je eerst drie koolmezen ziet en een paar minuten later vijf, dan vul je later die vijf in. Overvliegende vogels tellen niet mee. Op het formulier kun je ook opgeven of je hebt geteld bij een voerplaats of niet.

Het is leuk om te doen, je zult zien dat je meer ziet omdat je er aandacht aan geeft. Op de site kun je zien hoeveel mensen met jou meetellen, waar in het land en hoeveel er al van elke soort is geteld.

Het is niet alleen leuk, je helpt de vogels (en gemeenten) er ook mee. De resultaten worden gecombineerd met andere tellingen om te zien of er veranderingen optreden in aantal en verspreiding van de soorten. De huismus gaat al jaren achteruit, doordat nestgelegenheid onder de pannen verloren gaat bij woningrenovatie en omdat er steeds minder kruiden groeien in de omgeving (bron van zaden en insecten). Gemeenten, ook die in de Krimpenerwaard, nemen in hun beleid nu op dat ze maatregelen zullen nemen om de neergang te stoppen. Door de tellingen kun je zien of dat gebeurt en succesvol is.

Deze nationale tuintelling is eens per jaar. Het staat je helemaal vrij om ook op andere momenten een telling te doen, zo veel je wilt. Nóg fijner zou het zijn als je deel gaat nemen aan reguliere tellingen. Die zijn meer gestandaardiseerd zodat er meer met de gegevens is te doen. Dat maakt het ook leuker. Er is een speciaal meetnet voor de bebouwde kom: MUS (meetnet urbane soorten). Op 15 vaste ‘meetpunten’ bij jou in de buurt tel je drie keer in het voorjaar de broedvogels. Zo draag je bij aan de bescherming van de vogels, én leer je de natuur in je buurt beter kennen. Heb je vragen over MUS, of wil je meedoen, stuur dan even een mailtje naar jaap.graveland@nvwk.nl

Het gif van de grutto-weide

Geplaatst op 11 januari 2021De Ontsnapping van de Natuur is de titel van het boek dat ecoloog Thomas Oudman en hoogleraar trekvogelecologie Theunis Piersma samen schreven. Prof. Piersma’s leerstoel aan de Rijksuniversiteit Groningen wordt mede betaald door Vogelbescherming. Op deze plek publiceert hij blogs naar aanleiding van het boek. Deel 6 (van 7).

Weidevogels zijn vogels die het voor hun voedsel, hun veiligheid en hun voortplanting moeten hebben van weiden. Dat klinkt logisch. Niet toevallig hebben we in Nederland aan weilanden geen gebrek: ruim 60 procent van het landoppervlak bestaat uit landbouwgrond en daar weer ruim de helft van is grasland. Een weldaad dus voor weidevogels, zou je zeggen.

Niks is minder waar, zo weten we intussen; kemphanen zijn als broedvogel verdwenen en andere weidevogels staan op het punt ze te volgen, onze nationale vogel, de grutto, voorop. Noem een oorzaak? Onze weilanden zijn verziekt door een tsunami aan mest; dunne koeienstront plat gezegd.

Lees hier verder.

Foto; grutto door Dirk-Jan Saaltink

Nieuwsbrief wintervogeltelling

Duizenden vrijwilligers tellen het hele jaar door vogels. Zij dragen zo bij aan het onderzoek naar de vogelstand. De NVWK doet hier aan mee door wintervogeltellingen te organiseren. Van september tot en met april worden eens in de maand de vogels in de Krimpenerwaard geteld. Alle gegevens gaan naar Sovon, die de gegevens beheert en samenwerkt met CBS, ministeries en RWS. Onze tellingen komen uiteindelijk in de vogelbalans van Sovon (https://www.sovon.nl/vogelbalans). Elke maand maakt Hans Kouwenberg een nieuwsbrief van de laatste telling.

De wintervogeltellingen vinden plaats van september tot en met april in het weekeinde (de zaterdag) dat het dichtst bij de 15e ligt. Er zijn nog enkele telgebieden beschikbaar. Lijkt het u leuk om wintervogels te tellen, meld u zich dan aan. Dit kan via de button op de homepage of via de coördinator van de wintervogeltelgroep, Hans Kouwenberg. Het is trouwens altijd mogelijk om met een teller mee te lopen om ervaring op te doen.

De eerstkomende wintervogeltelling is as weekend; 16 en 17 januari.

Hierbij de nieuwsbrief over de telling van december 2020 en natuurlijk de herinnering om komend weekend weer te gaan tellen.

Foto header door Jaap Graveland

Hilarische Tuinvogeltelling-perikelen en wat te doen

Heeft u ook een ‘gouden’ tuinvogel? Eén waarop u echt trots bent als hij zich vertoont? Vaak hebben ze de hinderlijke gewoonte niet op te komen dagen tijdens de Tuinvogeltelling – evenals alle andere vogels – of in de boom van de buren te gaan zitten. Zucht. Vijf tuinvogeltelling-perikelen en wat te doen.

Ieder jaar stromen de telefoontjes bij Vogelbescherming binnen tijdens de Tuinvogeltelling. Is dit nou een roerdomp in mijn tuin? (Eens was het antwoord ja! De gekste dingen gebeuren.) Kan mijn buurvrouw echt 25 merels in de tuin hebben? (Waarschijnlijker spreeuwen, dat filtert het computersysteem eruit.) En bovenal: de trots van mijn tuin, hij woont hier écht, maar hij liet zich niet zien in mijn teltijd! Mag ik die grote bonte specht/sijs/kuifmees toch doorgeven? (Nee, maar u kunt wel wat anders proberen, namelijk…)

Lees hier verder.

Foto header: boomklever door Peter Stam

Praktische brochure Vlinderstichting: Aan de slag voor insecten

De Vlinderstichting heeft een mooie brochure uitgebracht. Met tips voor specifieke doelgroepen: voor bewoners in dorpen, voor boeren en andere bewoners in het buitengebied, voor natuurgebieden en voor gemeenten met openbaar groen.

De NVWK heeft hierop een nuttige aanvulling: Twee uitgebreide plantenlijsten met soorten die passen bij onze regio. De lijst zijn gemaakt met oog op vogels, maar is net zo bruikbaar voor insecten, omdat bloeiende plantensoorten de hoofdmoot vormen. In de lijst staan ook andere kenmerken dan de geschiktheid voor vogels of insecten: of het een plant is voor schaduw of zon, voor oevers, of hij woekert of niet, vroeg of laat bloeit, enz.

In de A-lijst staan prachtige soorten, van zonnehoed tot krentenboompje. De meeste soorten zijn geschikt voor een kleine tuin. De B-lijst bevat soorten met wat meer sierwaarde en wat minder waarde voor vogels en insecten dan de A-lijst.