Nieuwsbrief wintervogel tellingen november 2022

Het weekend van 5 en 6 november j.l. had ik voor het eerst een herfstig gevoel. Het regende langdurig, heel veel blaadjes waren al van de bomen gevallen en het wordt weer heel vroeg donker. Koud wordt het nog niet; ik heb steeds de twijfel tussen een zomerjasje of een lichte winterjas. De winterjas was zondag nog te warm al was het wel lekker als je onderweg even stilstond om een boterham te eten.

Tel bij voorkeur op zaterdag 12 of zondag 13 november 2022. Ik zie de formulieren weer graag tegemoet.

Tekst: Hans Kouwenberg, foto: NVWK

Tel mee met Vogelbescherming: herfstgasten in uw tuin

In het najaar komen verschillende soorten vogels uit het noorden en oosten van Europa naar Nederland om hier te overwinteren. Veel van hen maken graag gebruik van het voedsel dat in tuinen te vinden is. Daarnaast trekken sommige van onze ‘eigen’ broedvogels naar de tuinen als het voedsel in het buitengebied schaars wordt. Welke herfstgasten maken gebruik van uw tuin? En hoeveel en wanneer? Deze vragen hopen we te beantwoorden tijdens onze nieuwe herfstgastentelling.

Herfstgasten

Uw ‘eigen’ tuinvogels krijgen de komende maanden bezoek van soortgenoten en andere vogels van verder weg. Met name een aantal lijsters en mezen weten goed geoutilleerde tuinen te waarderen en komen graag langs voor bessen, vetbollen en andere versnaperingen die er te vinden zijn. Denk hierbij aan koperwiek en kramsvogel. Maar ook koolmezen, pimpelmezen en zwarte mezen zijn trekvogels. Niet zozeer onze Nederlandse vogels, maar in Noord- en Oost-Europa. En uit de bossen van eigen land komen soms glanskop of kuifmees tevoorschijn op voedertafels en – silo’s.

Dat laatste geldt ook voor vinken en kepen (en houtduiven). Als de voorraden beukennootjes dit najaar beginnen op te drogen dan zoeken ze vaak tuinen op. Andere typische herfstgasten die we kunnen tellen zijn gaai, staartmees en roodborst. Stuk voor stuk vogels waarvan uw vertrouwde tuinvogels in dit seizoen soortgenoten van elders over de vloer kunnen krijgen.

Tel mee!

De vogelsoorten die we tellen zijn: koperwiek, kramsvogel, vink, keep, gaai, staartmees, houtduif, pimpelmees, koolmees , glanskop, kuifmees, zwarte mees en roodborst. Welke van deze herfstgasten maken gebruik van de tuinen? En hoeveel zijn dat er? Dat willen we onderzoeken. Uw deelname aan deze telling wordt zeer gewaardeerd! De telling is van 12 november tot 4 december. U kunt zich alvast aanmelden op Tuintelling, dan geven we u een seintje als de telling van start gaat.

Meer herfstgasten naar uw tuin lokken?

U kunt deze herfstgasten in uw tuin lokken door planten aan te bieden met voedsel en beschutting. Plant bijvoorbeeld de bessenstruiken van de bessenkalender. Bessen zijn voor veel vogels – en ook de meeste herfstgasten – een belangrijke natuurlijke voedselbron in het najaar. En door eventueel bij te voeren kunt u de vogels goed bekijken – en tellen! – en helpt u ze meteen ook een handje. Voor tips over een vogelvriendelijke tuininrichting: neem eens een kijkje op MijnVogeltuin.

Resultaten

De belangrijkste resultaten publiceren we na de telling op deze pagina. Heeft u meegeteld? Dan ontvangt u via e-mail een seintje als de resultaten klaar staan. Ook gaan we deze telling jaarlijks herhalen zodat we een beter beeld krijg van het belang van de Nederlandse tuinen voor onze herfstgasten. Voor meer informatie over de herfstgastentelling zie Tuintelling.

Nóg meer tuinvogels tellen?

Heeft u de smaak te pakken en wilt u vaker vogels tellen in uw tuin? Dan is de Nationale Tuinvogeltelling in het laatste weekend van januari iets voor u. Zet 27, 28 en 29 januari alvast in uw agenda!

Foto header: zanglijster door Huig Bouter

Steun de nieuwe EU-natuurherstelwet in een petitie

De natuur is ernstig aangetast en staat onder zware druk. Het is daarom goed nieuws dat de Europese Commissie in juni een baanbrekend wetsvoorstel voor natuurherstel heeft gepresenteerd. De Nederlandse regering en de Tweede Kamer willen dit wetsvoorstel echter afzwakken. Een slechte zaak, vindt Vogelbescherming en roept op om het EU-voorstel juist te steunen.

Naar de petitie voor een krachtige natuurherstelwet.

Aangetaste ecosystemen

De Europese Commissie bracht in juni 2022 een voorstel uit voor een nieuwe natuurherstelwet. Die moet er voor zorgen dat alle EU-lidstaten aangetaste ecosystemen herstellen en eenmaal herstelde natuur in stand houden.

Dat geldt voor natuurgebieden, zee-natuur, rivieren, landbouwgebieden, bossen en ook stedelijke ecosystemen. Via deze natuurherstelwet zijn de samenhangende crises op het gebied van biodiversiteit, klimaat en verontreiniging effectief en efficiënt aan te pakken. Onderdeel van het voorstel is ook een ‘verslechteringsverbod’ buiten Natura 2000-gebieden. Deze nieuwe vereiste stelt dat habitattypen en herstelde leefgebieden van soorten ook buiten Natura 2000-gebieden niet mogen verslechteren.

Onlangs kwam BirdLife International met een rapport waaruit blijkt dat een op de acht vogelsoorten in de wereld bedreigd is. Herstel van de natuur in Europa, in Nederland en in alle andere lidstaten is dus ook vanwege de vogels hard nodig.

Het EU-wetsvoorstel is niet alleen in het belang van vogels en natuur, maar juist ook voor mensen. Wij zijn immers net zo goed afhankelijk van een gezonde natuur voor ons voedsel, schoon water en onze gezondheid. Gezonde ecosystemen als veengebieden, graslanden, zoetwatergebieden, zeeën en bossen slaan ook grote hoeveelheden broeikasgassen op en dragen bij aan het beperken van de gevolgen van klimaatverandering.

Verslechteringsverbod

De Tweede Kamer heeft op 20 oktober jl. een motie van de BoerBurgerBeweging aangenomen waarin staat dat onze regering zich in Brussel maximaal moet inzetten om het ‘verslechteringsverbod’ uit de nieuwe EU-natuurherstelwet te krijgen, zodat Nederland niet op slot zou gaan. De motie werd ontraden door de regering, maar wel gesteund door een krappe Kamermeerderheid (waaronder de kabinetspartijen VVD en CDA). Dat is een slechte zaak, omdat het precies het tegenovergestelde voorstelt van wat nodig is: verdere afbraak in plaats van herstel.

Basiskwaliteit natuur

De motie van BBB suggereert ten onrechte dat de EU-natuurherstelwet als harde eis ook een verslechteringsverbod bevat voor groen in steden en dorpen. Maar daarvoor bevat het wetsvoorstel juist een flexibelere benadering: geen nettoverlies aan natuur en een geleidelijke toename van stedelijke groene ruimte. Kort door de bocht, het nieuwe voorstel biedt de mogelijkheid om in steden en dorpen natuur weg te halen om elders te compenseren, zolang de hoeveelheid stedelijk groen netto maar gelijk blijft/toeneemt.

Het beoogde voorstel van de Europese Commissie sluit goed aan bij de gewenste Basiskwaliteit Natuur in Nederland en het inrichten van een ‘natuurinclusieve’ samenleving, waarvoor brede steun was bij de regering en de Tweede Kamer. Zo kwam bijvoorbeeld de VVD al in 2018 met de motie ‘groen in de stad’, voor slimme oplossingen voor meer groen in steden. Het CDA diende later de – ook ruim aangenomen – motie in om met voorstellen te komen voor natuurinclusieve steden ten behoeve van biodiversiteit. Meer groen in de stad beschermt mensen ook tegen hittestress en zorgt voor betere luchtkwaliteit.

Gezonde toekomst

Voor Nederland is de EU-natuurherstelwet van groot belang omdat het duidelijk perspectief biedt om uit de stikstofcrisis te komen en om natuur, mensen en ondernemingen een duurzame en gezonde toekomst te kunnen bieden.

Teken de petitie

Een universitair hoofddocent landbouw- en voedselbeleid aan de WUR (Wageningen University & Research), Jeroen Candel, is een petitie gestart om de beoogde natuurherstelwet niet af te zwakken. Vogelbescherming steunt deze petitie net als andere natuurorganisaties. U ook?

Naar de petitie voor een krachtige natuurherstelwet.

Foto header; Maria Kuijf

Stikstof: simpel uitgelegd door Vogelbescherming Nederland

De stikstofuitstoot moet omlaag, zegt het kabinet. Snapt u hoe het precies zit met stikstof en wat het probleem eigenlijk is? Is het alleen ongezond voor de natuur, of ook voor mensen? Moeten we al die maatregelen wel willen? Het antwoord op al deze vragen, kort en duidelijk.

In het publieke debat over de stikstofcrisis lopen de meningen momenteel uiteen van ‘de zure regen kwam toch ook niet, wat een onzin allemaal’ en ‘planten hebben juist stikstof nodig om te groeien’ tot ‘de stikstofcrisis is de grootste crisis denkbaar, we móeten nu wel actie ondernemen’. Maak daar maar eens chocola van. Daarom, simpel en duidelijk hoe het zit met stikstof, vooral in relatie tot vogels.

Via deze link kunt u het vervolg van het artikel lezen.

Gratis bomen weer verkrijgbaar, campagne van Urgenda

Vorige week gaf minister Van der Wal het startschot voor het derde plantseizoen van Meer Bomen Nu. Vanaf nu kan heel Nederland weer gratis bomen en struiken aanvragen of aanmelden.

Meer Bomen Nu is een campagne van Urgenda. In de afgelopen 2,5 jaar werden dankzij duizenden vrijwilligers al 890.000 bomen en struiken gratis weggegeven. Het gaat om jonge bomen en struiken die op de verkeerde plek opgroeien en nu elders een tweede kans krijgen. De campagne krijgt dit jaar geweldig veel bijval: van provincies, gemeenten en natuurorganisaties tot bedrijfsleven. Als kers aan de boom behaalde Meer Bomen Nu een 26e plaats in Trouws Duurzame 100!

Lees hier hoe het werkt.

Nieuwsbrief wintervogeltelling oktober 2022

Hierbij de nieuwsbrief over de telling van september 2022 en de herinnering om komend weekend van 15 of 16 oktober weer de polder in te gaan.

In deze nieuwsbrief ook een oproep van Barbara die graag zaterdag en/of zondag een keer wil meelopen bij een telling.

Een goede telling toegewenst en ik zie de resultaten weer met belangstelling tegemoet.

Verder lezen

Tekst: Hans Kouwenberg, foto: Frans van der Storm

Gematigd positief over rapport Remkes

Vandaag presenteerde Johan Remkes na zijn gesprekken met de vele verschillende betrokkenen zijn advies over de stikstofcrisis in het rapport ‘Wat kan wel’. Vogelbescherming is er gematigd positief over, net als de andere natuur- en milieuorganisaties.

Noodzaak natuurherstel

De gezamenlijke natuur- en milieuorganisaties Natuur & Milieu, Natuurmonumenten, Milieudefensie, LandschappenNL, de Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland, SoortenNL en het Wereld Natuur Fonds zijn gematigd positief over het advies van Remkes.

De organisaties zijn blij dat Remkes consistent is met zijn eerdere bevindingen over de noodzaak van een onontkoombare aanpak om de natuur te herstellen. Ze zien echter wel zorgpunten in onder meer het tijdspad richting 2030, omdat er door tussentijdse meetmomenten ruimte kan ontstaan om de doelen uit te stellen. Ook de eventuele uitwerking in een landbouwakkoord brengt het risico op vertraging met zich mee.

Impasse desastreus

De crisis voor de natuur is vanwege het stikstofprobleem zo groot, dat verdere impasse en vertraging nog vele malen desastreuzer zijn. Daarom is snelle wettelijke verankering van het reductiedoel cruciaal. Het is terecht dat Remkes alle sectoren oproept een bijdrage te leveren om het probleem samen op te lossen. Als met deze aanpassingen de stikstofcrisis nu echt aangepakt wordt, is er nog hoop op het redden van de natuur in Nederland.

Landbouwtransitie in ieders belang

De neerslag van stikstof is al decennia lang veel te hoog en we zien de effecten ervan in de natuurgebieden. De vegetatie verandert, insecten nemen af, vogels kunnen minder voedsel vinden en brengen minder jongen groot. Het verdwijnen van tapuit en korhoen is voor een groot deel terug te voeren op stikstof.

Maar het gaat niet alleen om een zeldzame soorten. Bosvogels op de Veluwe zoals de koolmees krijgen door kalkgebrek dunne eischalen en de kuikens hebben groeiproblemen. Het hele samenhangende en kleurrijke tapijt van onze natuurlijke systemen is aan het rafelen.

Daarbij is stikstof maar één probleem van de veel te intensieve landbouw. Boerenlandvogels als veldleeuwerik en grutto lijden al lange tijd onder de steeds eentoniger graslanden, het vele maaien, de lage waterstanden en bestrijdingsmiddelen.

De urgentie is zo groot, dat we nu de omslag moeten maken naar een echt duurzame, natuurinclusieve landbouw waarmee we vele problemen in één keer oplossen en waarmee boeren een goede boterham kunnen verdienen. Er zijn genoeg voorbeelden die laten zien dat het kan, boeren mét natuur.

Dus laten we nu vooral doorpakken. We zijn dan ook blij dat Remkes deze denklijn deelt en aangeeft dat een landbouwtransitie in ons aller belang is. Als natuur- en milieuorganisaties kunnen we niet genoeg benadrukken hoe cruciaal de rol van de grote veevoerbedrijven, chemieconcerns en banken hierbij is, juist ook om boeren perspectief te bieden.

Bron; https://www.vogelbescherming.nl

Rapport Remkes: ‘Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief’.

Vandaag, 5 oktober 2022, is uitgebracht het Rapport Remkes ‘Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief’.

Het kabinet is voornemens om op 14 oktober 2022 op hoofdlijnen een eerste reactie op dat rapport te geven.

In november 2022 zal dan de Tweede Kamer worden geïnformeerd over de hoofdlijnen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) met een verdere concretisering van de doelen en nadere uitwerking van de structurerende keuzes, en de toekomst van de landbouw.

Doormiddel van deze link kan nadere informatie worden gedownload.

Het gaat dan om:

– de Kamerbrief over het Rapport Remkes van de ministers voor Stikstof en Natuur en voor LNV aan de voorzitter van de Tweede Kamer (de tekst van de Kamerbrief van 5-10-2022 is hieronder weergegeven);

– de beslisnota bij Kamerbrief over het Rapport Remkes;

– het Rapport Remkes: “Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief”.

Leuke Eurobirdwatch op de Hoekse Sluis

Een paar buien en verder vooral mooie luchten. We hoefden ons niet te vervelen op de telpost: tussen 7.00 en 11.30 uur kwamen o.a. 1200 boerenzwaluwen, maar liefst 9 beflijsters, een paar groepjes pijlstaarten en twee groepjes middelste zaagbekken langs. Die laatste waren een verrassing, want het is in Nederland vooral een kustvogel. De zanglijster, met 1660 exemplaren, was de meest getelde vogel evenals in de rest van Nederland. De boerenzwaluw was de tweede meest waargenomen soort op onze telpost.

Totaal werden er 4022 vogels en 66 soorten geteld in bijna 11 uur. Al met al een geslaagde telling!

Klik hier voor het resultaat van de telling.

Foto header door Jaap Graveland

Minister Van der Wal ontvangt Aanvalsplan Landschap enthousiast

Gisteren werd het Aanvalsplan Landschap gelanceerd en overhandigd aan minister Van der Wal. Doel is om 10% van het landelijk gebied in te richten voor groene en blauwe landschapselementen. In 2030 moet de helft van deze ambitie zijn gerealiseerd. Uiterlijk in 2050 moet het groen-blauwe raamwerk klaar zijn.

Lees hier het volledige bericht van de Natuur en Milieufederaties.

En je vindt hier een toelichting op het plan, zoals aan de minister gepresenteerd door Petra Souwerbren, directeur Natuur en Milieu Gelderland, en door Albert van der Ploeg van BoerenNatuur.Downloaden