Valuta voor Veen: mogelijk 1515 ton minder CO2-uitstoot in polder de Nesse

Lage grondwaterpeilen, veelal ten behoeve van landbouwactiviteiten, leiden tot uitdroging en oxidatie van veengronden. Hierdoor vindt bodemdaling en CO2-emissie plaats. Dit is effectief tegen te gaan door grondwaterstanden te verhogen. De hierdoor verminderde CO2-emissie kan dan als CO2-compensatie verhandeld worden. In de Zuid-Hollandse polder ‘de Nesse’ gaat hiermee (in samenwerking met het Zuid-Hollands Landschap) een proef worden genomen. Agrarisch gebied heeft hier een natuurfunctie gekregen, waarvoor het grondwaterpeil verhoogd wordt. Er is hier een geschatte potentie om de CO2-emissie met 1515 ton per jaar te verminderen.

‘Veen’ klinkt wel ouderwets en dat is het ook. Typische Nederlandsche weidegebieden bestaan voor een groot deel uit ‘veen’. Dat bestaat uit duizenden jaren oude, metersdikke lagen plantenresten die nog niet verteerd zijn doordat ze nat gebleven zijn. Vroeger werd veen ‘gestoken’ en werd het te drogen gelegd. De droge vorm van ‘veen’ is ‘turf’ dat goed brandt in kachels. Dit gebeurt gelukkig allang niet meer, want het branden van turf is milieuvervuilend. Toch kan het nog beter!

Bodemdaling en veenoxidatie
In de provincie Zuid-Holland bestaat het grondgebied voor ruim 25% uit veengronden die zeer gevoelig zijn voor bodemdaling door veenoxidatie. Door het Planbureau voor de Leefomgeving is uitgerekend is dat de totale CO2-uitstoot uit het Groene Hart door veenoxidatie en bodemdaling gelijk staat aan de totale CO2 uitstoot door energiegebruik van alle woningen in dit gebied. De bodemdaling en veenoxidatie wordt met name veroorzaakt doordat het waterpeil in deze gebieden (steeds verder) wordt verlaagd ten behoeve van de landbouw. Door deze ontwatering droogt het veen steeds verder uit, breekt het uiteindelijk af en daalt de bodem. In Zuid-Hollandse Veengronden is de bodemdaling soms wel 1cm per jaar. Per mm bodemdaling komt per jaar gemiddeld 2.2 ton CO2 per ha vrij. Bij 1cm bodemdaling leidt dit dus tot 22 ton CO2-emissie per ha per jaar.

Valuta voor Veen
Samen met andere partners is de Green Deal Nationale Koolstofbank (GDNK) opgericht. Dit is een organisatie die officiële CO2-certificaten uitgeeft aan partijen die vrijwillig hun CO2-emissies verminderen. De certificaten worden voor de proeftuin De Nesse pas uitgegeven nadat de deskundige commissie binnen de GDNK goedkeuring heeft gegeven aan de te gebruiken methodiek en het projectplan voor de proeftuin, waarin onder andere de onafhankelijke monitoring van CO2-emissies wordt gewaarborgd. Als in de praktijk blijkt dat de verwachte CO2-besparing daadwerkelijk plaatsvindt, kunnen de CO2-certificaten via een CO2-bank worden verhandeld aan geïnteresseerde partijen en bedrijven. Eén van de inmiddels door beoordelingscommissie goedgekeurde methodieken is ‘Valuta voor Veen’ met peilverhoging op ‘puur’ veengronden. Dit betekent dat beperking van de CO2-emissie door waterpeilverhoging in ‘puur’ veengebieden in aanmerking kan komen voor de CO2-certificaten. De afgelopen twee jaar is deze methodiek in Friesland succesvol door onze collega’s toegepast.

Weidevogels in de Nesse
De NMZH en Zuid-Hollands landschap willen dit nu ook in Zuid-Holland in de praktijk brengen in polder ‘de Nesse’ in de Krimpenerwaard. Het Zuid-Hollands landschap is eigenaar van ‘de Nesse’. Dit gebied van 259ha had vroeger een agrarische bestemming, maar het Zuid-Hollands landschap heeft stappen ondernomen om het gebied een natuurdoelstelling te geven. Hier moeten de biodiversiteit toenemen en weidevogelkolonies kunnen broeden en leven. De NMZH heeft als initiatiefnemer van ‘Valuta voor Veen’ in de Nesse berekend dat deze polder een geschatte potentie heeft om de CO2-emissie met 1515 ton per jaar te verminderen door het waterpeil met 15 cm te verhogen. Als de verwachte CO2-besparing daadwerkelijk in de praktijk aangetoond wordt, dan zullen de CO2-certificaten die met het project verdiend kunnen worden, via de CO2-bank Zuid-Holland verhandeld kunnen worden. De opbrengsten zullen dan ten goede komen aan onderhoud en beheer van het natuurgebied ‘de Nesse’. Daarnaast kan de opbrengst gebruikt worden om de natuurfunctie in ‘de Nesse’ nog robuuster te maken. Zo kan 15 cm waterpeilverhoging leiden tot een enorme ‘impuls’ voor de natuur. Het project is nog in de verkennende fase, maar wij verwachten nog dit jaar daadwerkelijk ‘Valuta voor Veen’ toe te kunnen passen in ‘de Nesse’. We verwachten dat daarna nog veel projecten in Zuid-Holland zullen volgen. Daarnaast zijn wij bezig om de methodiek voor ‘Valuta voor Veen’ met peilverhoging op ‘puur’ veengronden door te ontwikkelen voor klei-op-veengronden in combinatie met drukdrainage.

Bron: https://milieufederatie.nl/nieuws/polder-de-nesse-valuta-voor-veen/